بازار سرمایه و آنچه در چند ماه اخیر گذشت؛
همه چیز را به بورس بسپارید تا هر طور خواستیم با آن رفتار كنیم!
البرز یک کارشناس بازار سرمایه با اعلان اینکه جلب شدن توجه دولت به بورس، شروع مشکلات این بازار را هم به دنبال داشت، اظهار داشت: دولت در بورس در یک بازی هوشمندانه اما غیر حرفه ای فقط به دنبال تامین نقدینگی بود تا بعد از آن احتمالاً بازار را به حال خود رها کند.
محمدباقر خادمی در گفت و گو با ایسنا، درباب وضعیت بازار سرمایه در ایران اظهار داشت: برای مدت های دراز، بورس فرزند یتیم اقتصاد بود و حداقل تصمیمات در جهت بهبود، معرفی و یا حتی ارتقای زیر ساخت ها در قیاس با بازارهای دیگر گرفته می شد. اما بازار سرمایه که پر بازده ترین بازار مالی ایران در سال ۹۸ بود، توجه دولتِ نیازمند را به خود جلب کرد.
وی با اعلان اینکه جلب شدن توجه دولت به بورس، شروع مشکلات این بازار را هم به دنبال داشت، اضافه کرد: این توجه مانند ناپدری به ظاهر مهربان که حالا دست شفقت بر سر فرزند سرد و گرم چشیده اما جوانش می کشید بود. در همان ابتدا دولت، شاپور محمدی رئیس سازمان بورس را که همگام با اهداف خود نمی دید، تحت فشار مجبور به استعفا کرد تا راه برای سیاست هایش هموار شود.
خادمی افزود: مرحله نخست از سیاست دولت برای ترغیب و آشنایی مردم با بورس، آزاد سازی سهام عدالت بود که در ابتدای اردیبهشت صورت گرفت و با کمی تاخیر صندوق واسطه گری مالی یکم با عنوان «دارا یکم» پذیره نویسی شد. بدین سان حرکت بازار با پیشتازی گروه بانکی شروع شد.
طعمه در تیررس، بورس در اوج
این کارشناس بازار سرمایه با اعلان اینکه همزمان با شروع رشد بورس، تبلیغات نیز به حداکثر رسید و از ابزارهای مختلف برای تحریک مردم به سرمایه گذاری، استفاده شد اشاره کرد: بحث تجدید ارزیابی دارایی ها و اخبار پیرامون صندوق دوم ای تی اف با عنوان پالایش یکم، سبب تحرکات در مجموعه ی بازار با رهبری گروه پالایشی شد و خیلی از مردم بدون کمترین شناخت، دارایی های خودرا نقد کردند و پس اندازهای شان را به جریان انداختند تا برای رسیدن به رویای در دسترس، در بورس سرمایه گذاری کنند.
وی اضافه کرد: سیل ورود نقدینگی کمک کرد تا دولت با فروش و عرضه سنگین سهام، ارقام قابل توجهی تامین نقدینگی کند. با این وجود حجم بالای ورود پول به بازار نابالغ سبب شد بسیاری سهام با حباب قیمتی مواجه شوند. سرعت رشد بورس به اوج خود رسید و شاخص کل که سال را نزدیک به ۵۰۰ هزار واحد آغاز نموده بود، رشدی سه برابری را در کمتر از چهار ماه تجربه کرد!
خادمی اظهار نمود: افزایش ارزش و حجم معاملات در زمانی کوتاه به حدی بود که سایت تی اس ای و سامانه ی معاملاتی کارگزاری ها، گاهی اوقات عملا از دسترس خارج می شد و بحران به حدی زیاد شد که دو زمان معاملاتی متفاوت برای گروه های مختلف بازار اختصاص داده شد.
خزان فرزند خوانده
وی افزود: بورس نقل همه محافل شده و به حدی توجه مردم را به خود جلب کرده بود که سایر کسب وکارها با مشکل روبه رو شده بودند؛ از اختلال و استعفا در مشاغل مختلف تا تعطیلی واحدهای اقتصادی برای فعالیت در بورس.
خادمی اشاره کرد: افتخارات رشد بورس هر روز به اسم کسی ثبت و چه تصاویر یادگاری که با سبزی شاخص کل گرفته و چه رکوردها که در کانال های خبری مدام به روز و بازتاب داده می شد. با این وجود رشد بی محابای بورس نگرانی خیلی از جمله فعالین بورس و اقتصاد دانان را به دنبال داشت تا جایی که ۲۵ پژوهشگر مالی در نامه ای به رئیس جمهور خطرات رشد سریع بازار را متذکر شدند که البته با واکنش های بسیار روبرو شد.
این کارشناس بازار سرمایه اشاره کرد: کم کم انتقادات از نحوه ی مدیریت دولت در بورس بیشتر و روند قیمتی سهام و اثرات مستقیم و غیر مستقیم آن بر وضعیت سایر بازارهای مالی و احتمال ایجاد تورم در کالاها، سبب نگرانی حاکمیت شد.
وی در ادامه با اعلان اینکه در صورتیکه از سرعت رشد بازار می کاست، اخبار ضد و نقیض از لغو پذیرش صندوق پالایش یکم شنیده شد اظهار داشت: اختلاف بین وزارت اقتصاد و وزارت نفت بر سر نحوه عرضه، علنی و با مخالفت وزارت نفت بر سر انجام عرضه که البته بعد از اندکی تکذیب شد، بازار با فشار فروش مواجه گردید.
خادمی اضافه کرد: تلنگر به سهامداران و فعالین بورس برای عدم اعتماد به دولت که در یک بازی هوشمندانه اما غیر حرفه ای فقط به دنبال تامین نقدینگی بود تا بعد از آن احیانا بازار را به حال خود رها کند، نگرانی های زیادی ایجاد کرد که سبب افزایش ارائه شد. این در حالی بود که بتازگی رئیس جمهور با دعوت مجدد از مردم به بازار سرمایه از آنها خواست همه چیز را به بورس بسپارند.
مرثیه ای برای یک رویا
این کارشناس بازار سرمایه افزود: با بروز نخستین نشانه ها از عدم مسولیت پذیری دولت در قبال اتفاقات بورس، در ادامه اخبار بدتری نیز به بازار تزریق شد. حالا که دولت به اهدافش در بورس دست یافته و اختلافات در مورد روند بازار به حداکثر رسیده بود، سیاست های بازدارنده اتخاذ شد!
وی درباب سیاست های بازدارنده دولت در بورس اظهار داشت: الزام به افزایش شدید شناوری سهام، محدودیت اعتباری سهامداران و محدودیت خرید سهام توسط صندوق ها و بانک ها همچون این سیاست ها بود. یه این ترتیب تیر خلاص برای توقف بورس شلیک شد. اما مشکل زمانی بیشتر شد که هیچ راهکاری برای مدیریت بازار در زمان اصلاح داده نشد.
خادمی اشاره کرد: با اوج گرفتن بی اعتمادی و ناامیدی، عرضه ها اوج گرفت. تا جایی که خیلی از سهام بازار در صف فروش قفل شدند و اصلاح به ریزش تبدیل شد. در این میان سیاست های غلط همچون ایجاد فضای دو قطبی در بازار و پشتیبانی از گروه هایی خاص سبب ایجاد هر چه بیشتر تنش و بی اعتمادی شد. همه ی این ها در حالی بود که بازارهای موازی با رشدی خیره کننده و عجیب همراه بودند و برخی مفسرین معتقد بودند که این مساله نتیجه ی مدیریت غلط و فرار نقدینگی از بازار سرمایه است.
وی تاکید کرد: آخرین شاهکار مدیریتی دولت که منجر به سقوط قیمتی سهام شرکت های سود محور شد، الزام فولاد سازان به عرضه محصولات در بورس کالا با نرخ دستوری بود که با تهدید آنها به افزایش نرخ خوراک بحرانی تر شد و سپس با تکذیب و تغییر در سیاستگذاری، ظاهرا به پایان رسید. در این میان اختلاف مجدد دولتی ها و در این مورد خاص، اختلاف بین وزارت صمت و اقتصاد و همین طور انتقاد وزیر اقتصاد از وزارتخانه مذکور و هم چنین نقش بانک مرکزی در ایجاد تنش و افت شدید در بازار سرمایه، قابل توجه و مؤید این مساله بود که تصویر بورس برای دولت شباهت به شکاری تصادفی برای یک شکارچی گرسنه داشت و ناشی گری در اهمیت موضوع، به نقاشی بر کتیبه ی تاریخی می مانست.
وی افزود: به هر ترتیب نوش داروهای بعد از مرگی که در ادامه توسط مجلس، سازمان بورس و دولت گرفته شد هیچگاه نتوانست امید و اعتماد را به بازار برگرداند. البته احیانا خود این نهادها نیز در اثرگذاری این نوش داروها کم تردید نباشند! در هر حال تداوم افت بازار در چند ماه اخیر و ریزش بیش از ۵۰ درصدی بسیاری سهام در کنار کاهش شدید ارزش صندوق های ای تی اف، بیش از پیش مردم را از بازار ترساند و موجب شد زمان بازگشت به بازار توسط عامه مردم دورتر از همیشه به نظر برسد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب