برداشت نیمی از آب های تجدیدپذیر از آبخوان های اصفهان
به گزارش فی بگیر مدیر کل دفتر مخاطرات سازمان زمین شناسی با تکیه بر این که حدودا بیشتر از نیمی از آب تجدیدپذیر دشت اصفهان خالی شده است، اضافه کرد: مسئولان دیگر نباید به دنبال داده باشند، بلکه باید تلاش کنند تا به اجرا برسند.
به گزارش فی بگیر به نقل از ایسنا دکتر رضا شهبازی امروز در وبینار مدیریت خطر فرونشست زمین، پدیده فرونشست را پدیده جا به جایی عمودی به سمت پایین در سطح زمین دانست و اظهار داشت: این حرکت بسیار بطئی است و بیشتر در دشت های ریزدانه رخ می دهد و هر چند که رخداد این پدیده بسیار کند است، ولی آثار آن به صورت آنی به صورت فروچاله بروز می کند.
وی پدیده فرونشست را در رابطه با بهره برداری بی رویه از آب های زیر زمینی دانست و اظهار نمود: زمانی که میزان برداشت با میزان تغذیه آبخوان ها هماهنگ نباشد، بعد از مدتی ذرات خاک فشرده می شود و آثار این فشردگی در سطح زمین در چارچوب شکاف ها و ترک ها قابل مشاهده می باشد. ازاین رو این پدیده یک پدیده ناخوشایند است و حکایت از نابودی آبخوان ها دارد.
شهبازی، با تکیه بر این که بر این اساس از فرونشست با نام "زلزله خاموش" یاد می شود، خاطرنشان کرد: پدیده فرونشست از دهه ۴۰ خورشیدی در کشور گزارش شده و این پدیده در دهه های ۳۰ و ۴۰ میلادی هم در سایر کشورهای دنیا گزارش شده است، ولی به صورت رسمی از دهه ۸۰ با مطالعاتی از جانب محققان سازمان زمین شناسی اجرایی شد که ارقامی برای جا به جایی زمین به دست آوردند.
مدیر کل دفتر مخاطرات سازمان زمین شناسی با تکیه بر این که با ارقامی که در آن زمان برای نرخ فرونشست به دست آمد، دیگر این پدیده از حالت پژوهش و درج در مقالات و کتاب ها خارج شد و به صورت عینی قابل مشاهده بود، افزود: به دنبال گزارش سازمان نقشه برداری در ارتباط با کاهش تراز سطح زمین در سال ۸۳، سازمان زمین شناسی هم با همکاری دانشگاه امپریال کالج مطالعات اولیه فرونشست در دشت شهریار را انجام داد و نخستین گزارش در مورد فرونشست جنوب تهران را به صورت گزارش و نقشه منتشر کرد.
وی افزود: بر طبق این گزارش کمترین نرخ فرونشست در دشت شهریار ۱۶ سانتی متر بود و متوسط فرونشست آن حدود ۶ تا ۷ سانتی متر را نشان می داد.
شهبازی خاطرنشان کرد: بر مبنای برآوردهای ما در آن زمان دشت رفسنجان بالاترین نرخ فرونشست را داشته و پس از آن سیرجان، کاشمر، مشهد، زرند و قزوین قرار گرفتند.
این محقق حوزه مخاطرات اضافه کرد: پس از انتشار این گزارش در جلسه شورایعالی آب مطالعه خطرات پدیده فرونشست زمین در ۳۰۹ دشت کشور مطرح و اجرای آن به سازمان زمین شناسی واگذار شد و این سازمان برای بار دوم مطالعات در دشت های کشور را اجرایی کرد و به دنبال آن نقشه احتمال فرونشست زمین در آبخوان های آبرفتی ایران را منتشر نمود.
چاه های غیرمجاز باری بر دوش آبخوان های کشور
وی با اشاره به اینکه در کنار افزایش بی رویه مصرف آب از منابع آب های زیر زمینی، برداشت آب از راه حفر چاه ها ادامه دارد، اظهار داشت: هم اکنون حدود ۸۰۰ چاه در کشور حفر شده است که ۴۰۰ حلقه چاه دارای جواز و مابقی غیرمجاز هستند و میزان بهره برداری از این چاه ها در استانهای مرکزی و خشک کشور بیشتر است.
مدیر کل دفتر مخاطرات سازمان زمین شناسی ضمن اشاره به مقایسه میزان فرونشست در سالهای ۹۵ و ۹۸، توضیح داد: در زمینه پهنه های درگیری فرونشست در سالهای ۹۵ و ۹۸ بررسی هایی انجام دادیم که نتایج نشان داد نرخ فرونشست در سال ۹۸ دو برابر سال ۹۵ شده است، ضمن آنکه متوجه شدیم فراوانی فرونشست ها در سال ۹۸ بیشتر و گسترده شده است.
وی با تکیه بر این که این امر نتایج خوبی را به همراه ندارد، خاطرنشان کرد: این امر نشاندهنده آن است که بخش زیادی از آبخوان های کشور درحال از دست رفتن هستند و این در شرایطی است که پدیده فرونشست از نوع مخاطرات غیر قابل بازگشت است.
به قول وی در دشت لرستان در حالیکه در سال ۹۷ درگیر سیلاب بود، درگیر فرونشست هم بوده است که این امر نشان از عدم مدیریت آبخوان دارد.
وی با تکیه بر این که کوشش برای نجات آبخوان ها بدون مدیریت منابع آب ثمری نخواهد داشت، اظهار داشت: حلقه اول نجات بخشی آبخوان ها متولیان آب هستند؛ ازاین رو درخواست شد تا ستاد ملی فرونشست زمین ذیل شورایعالی آب با حضور دستگاههای متولی تشکیل گردد که تابحال چندین جلسه در این ستاد برگزار شده است.
اصفهان درحال مرگ تدریجی
شهبازی، به وضعیت فرونشست زمین در اصفهان اشاره نمود و با تکیه بر این که حدودا بیشتر از نیمی از آب تجدید پذیر دشت اصفهان خالی شده است، اضافه کرد: مسئولان دیگر نباید به دنبال داده باشند بلکه باید تلاش کنند تا به اجرا برسند.
وی افزود: سری سوم تولید اطلاعات فرونشست سازمان زمین شناسی به تهیه نقشه خطر فرونشست اختصاص دارد.
منبع: feebegir.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب